Travma Nedir?
Travma, kişinin yaşam akışını olumsuz etkileyen; kişiyi kaygı, korku ve panik haline sevk eden, stres düzeyini artıran ve bedensel ya da ruhsal açıdan bireye zarar veren yaşantılardır.
Travmaya Yol Açan Olaylar nelerdir?
- Doğal afetler (deprem, sel, heyelan, yangın…)
- Savaşlar
- Kazalar
- Ani ölümler
- Şiddet içeren olaylar
- Tecavüz
- Ölümcül hastalıklar
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?
Travma sonrası stres bozukluğu, herhangi bir travmatik olaya maruz kalan bireyin stres düzeyinin olumsuz etkilenmesi, kaygı, korku ve panik halinde olup yaşadığı travmatik olayın etkisinden kurtulmakta zorlanmasıdır. Travma sonrası stres bozukluğu yaşayan bireyler, olay anını tekrar tekrar hatırlayıp yaşayabilmektedirler.
Travma Sonrası Stres Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
- Olay anını tekrar tekrar yaşamak
- Uyku problemleri yaşamaya başlamak
- Sık sık kâbus görmek
- Ses gibi uyaranlara karşı hassasiyet (irkilmek)
- Çabuk sinirlenmek
- Yaşanan travmatik olay sonrası her an tetikte olmak
- Olayı hatırlatan şeylerden kaçınmaya çalışmak
- Umutsuzluk
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Ne Kadar Sürer?
Travma sonrası stres, olay anından hemen sonra gerçekleşebildiği gibi günler ya da aylar sonra da etkisini göstermeye başlayabilir. Travmanın türü ve şiddetine bağlı olarak stres bozukluğu, birkaç hafta içinde çözümlenebilse de travmanın boyutu ile doğru orantılı olarak aylar hatta yıllarca da sürebilmektedir. Bu noktada bireylerin travmadan ne derece etkilendiğini saptamak önemlidir.
TSSB için travmaya doğrudan maruz kalmak gerekir mi?
Travma sonrası stres bozukluğu, travmayı doğrudan yaşayan bireylerde görüldüğü gibi travmatik olaya şahit olan bireylerde de görülebilmektedir. Bununla birlikte, travmayı doğrudan yaşayan her bireyde travma sonrası stres bozukluğuna rastlanmaz.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tedavisi
- Travma ve stres bozukluğu hakkında bilinçlenmek önemlidir. Kişi, yaşadığı durumu kendi eksikliği ya da yetersizliği gibi algılamamalı, yaşanılan travmatik olay sebebiyle geçici bir durum içinde olduğunu bilmelidir.
- Birey, uzmanlar tarafından psikolojik danışma ve psikoterapi yöntemleriyle desteklenebilir.
- Travmadan ileri düzeyde etkilenmiş bireyler, uzmanların gerekli gördüğü takdirde ilaç tedavisi ile desteklenebilir.
- Kafein tüketimi stresi arttırıp uyku kalitesini olumsuz etkileyebileceğinden bu dönemde azaltılmalıdır.
- Hobilerle ilgilenmek, egzersiz yapmak, doğada vakit geçirmek bu dönemde iyi gelebilecek aktivitelerdir.