Mükemmeliyetçilik Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Çok boyutlu kişilik özelliği olan mükemmeliyetçilik bir işte mükemmel olabilmek için aşırı ve haddinden fazla çaba göstermektir. Ayrıca mükemmeliyetçilik:
- Mükemmelin mümkün olduğuna inanma ve ona ulaşma çabası,
- Kişinin kendisi ve başkaları için yüksek standartlar belirleme eylemi olarak tanımlanmıştır.
Mükemmeliyetçilik “kendine yönelik “ “başkasına yönelik “ ve “ toplumsal beklentiye dayalı “ olmak üzere üç boyutta tanımlanmıştır. Kendine yönelik mükemmeliyetçilik, kişinin kendisi için gerçekçi olmayan ve ulaşılması imkansız boyutta standartlar belirleme eğilimidir. Bu standartlar kişinin kendisine yöneliktir ve buna kişisel eleştiri ve kendi hatalarını kabul etme eşlik eder. Başkalarına yönelik mükemmeliyetçilik, bireyin başkaları için belirlediği gerçekçi olmayan standartlara uymasını beklemesidir. Toplumsal beklentiye dayalı mükemmeliyetçilik ise bireyin, insanların kendisinden imkansız şeyler beklediği şeklinde bir inanca sahip olma eğilimidir. Dahası başkası tarafından onaylanmak için bu standartlara ulaşmak zorunda olduklarını düşünürler.
Mükemmeliyetçiliğin çocuğunuzda, öğrencinizde, kardeş veya ebeveyninizde gözleyebileceğiniz bazı belirtileri vardır. Kişi yaptığı hiçbir şeyi beğenmiyorsa, yaptığı her şey kendisine yetersiz görünüyorsa, daha iyi yapmak için bir şeyi yapmayı sürekli erteliyorsa, kendisine ulaşılması çok zor hedefler belirlemişse, diğerlerinin kendisini onaylamayacakları ya da beğenmeyecekleri endişesi taşıyorsa , başkaları ile eleştirileceği kaygısı ile iletişim kurmaktan kaçıyorsa, aşırı derecede savunmacı bir tarzda iletişim kuruyorsa, kendi standartlarını başkalarını da koymaya çalışıyor, onları zorlayıcı davranarak beğenmiyorsa mükemmeliyetçilik belirtileri olabilir.
Neler Yapılabilir?
- Kişiye mükemmeliyetçiliği anlatarak onları nasıl olumsuz etkileyeceğini mutlaka anlatmalısınız.
- Kişiye mükemmeliyetçi kahramanların olduğu film önerebilirsiniz ve bunu beraber analiz edebilirsiniz.
- Kişi çok iyi bir şey yaptığında istediği gibi olmasa da kendilerini ödüllendirebilmeli.
- Bazı zamanlar başkalarından yardım istemenin bir yol olduğunu unutturmamalıyız.
